Kencing kotor ketika hamil adalah masalah kesihatan yang biasa berlaku dalam kalangan wanita mengandung.
Dalam tempoh kehamilan, perubahan hormon dan tekanan daripada rahim yang membesar boleh mengganggu sistem saluran kencing, sekali gus meningkatkan risiko jangkitan.
Walaupun ia kelihatan ringan, namun kencing kotor ketika hamil tidak boleh dipandang remeh kerana boleh memberi kesan kepada kesihatan ibu dan bayi.
Dalam artikel ini, kita akan membincangkan secara mendalam tentang punca, tanda-tanda, kesan kencing kotor ketika hamil, kaedah rawatan selamat, serta petua dan pemakanan yang boleh membantu mengurangkan risiko.
Jom baca!
Apa Itu Kencing Kotor Ketika Hamil
Kencing kotor atau jangkitan saluran kencing (UTI), adalah jangkitan yang berlaku di mana-mana bahagian dalam sistem kencing seperti pundi kencing, uretra, atau buah pinggang.
Kencing kotor ketika hamil berlaku apabila bakteria dari usus (biasanya E. coli) masuk ke dalam saluran kencing dan menyebabkan keradangan.
Wanita hamil lebih mudah mengalami kencing kotor kerana perubahan hormon menyebabkan otot saluran kencing menjadi lebih relaks dan aliran air kencing menjadi perlahan.
Ini memberi peluang kepada bakteria untuk membiak.
Punca Kencing Kotor Ketika Hamil
Kencing kotor ketika hamil boleh berlaku disebabkan oleh pelbagai faktor, terutamanya yang melibatkan perubahan fisiologi tubuh wanita semasa hamil.
Berikut adalah antara punca kencing kotor saat hamil yang dikenal pasti:
1. Tekanan Rahim Yang Membesar
Apabila kandungan membesar, rahim akan menekan saluran kencing dan pundi kencing.
Ini menyebabkan aliran air kencing menjadi perlahan atau tidak lancar, sekali gus memudahkan pertumbuhan bakteria di kawasan tersebut.
2. Perubahan Hormon Estrogen dan Progesteron
Kedua-dua hormon ini meningkat secara mendadak semasa kehamilan.
Ia menyebabkan kelonggaran otot-otot saluran kencing dan pundi kencing, yang akhirnya mengurangkan kecekapan badan menyingkirkan air kencing secara sempurna.
Sisa air kencing yang tertinggal boleh menjadi medium pembiakan bakteria.
3. Tidak Minum Air Secukupnya
Dehidrasi atau kekurangan pengambilan air menyebabkan air kencing menjadi pekat dan berasid.
Keadaan ini boleh merengsakan pundi kencing serta memudahkan jangkitan berlaku.
4. Kurang Penjagaan Kebersihan Diri
Kebersihan bahagian intim sangat penting semasa hamil.
Jika tidak dibersihkan dengan betul, bakteria dari kawasan dubur boleh masuk ke saluran kencing dan menyebabkan jangkitan.
Amalan membasuh dari belakang ke depan selepas ke tandas juga meningkatkan risiko kencing kotor saat hamil ini.
5. Tidak Buang Air Kecil Selepas Bersama Suami
Melakukan hubungan kelamin tanpa membuang air kecil selepasnya boleh membenarkan bakteria masuk ke dalam uretra.
Tindakan membuang air kecil selepas bersama membantu membersihkan uretra daripada bakteria yang mungkin masuk semasa hubungan.
6. Penggunaan Pakaian Dalam Terlalu Ketat
Pakaian dalam yang diperbuat daripada bahan sintetik dan terlalu ketat boleh menyebabkan kawasan faraj menjadi panas dan lembap – persekitaran ideal untuk bakteria membiak.
Ini boleh mencetuskan jangkitan yang akhirnya menyebabkan kencing kotor.
Oleh itu, dengan mengenal pasti dan mengelakkan punca kencing kotor saat hamil, ibu mengandung boleh mengambil langkah pencegahan yang lebih efektif demi menjaga kesihatan kandungan.
Bacaan Normal Air Kencing Ibu Hamil
Semasa pemeriksaan antenatal, air kencing ibu hamil akan diuji untuk memastikan tiada jangkitan atau masalah lain.
Berikut adalah antara bacaan normal air kencing ibu hamil:
| Parameter | Nilai Normal |
|---|---|
| Warna | Jernih hingga kuning pucat. |
| Bau | Tidak terlalu kuat atau busuk. |
| Protein | Tiada atau sangat rendah (< 30 mg/dl). |
| Glukosa | Tiada (kehadiran mungkin petanda GDM). |
| Nitrit / Leukosit | Tiada (jika ada, berkemungkinan UTI). |
| pH | Sekitar 4.5 – 8.0. |
| Kekeruhan | Jernih. |
Jika keputusan menunjukkan keabnormalan, doktor akan melakukan ujian lanjut untuk mengenal pasti punca.
Tanda Kencing Kotor
Kencing kotor saat hamil boleh hadir dengan beberapa gejala yang jelas dan tidak selesa.
Antara tanda-tanda yang sering dialami ialah:
- Kerap rasa hendak kencing walaupun sedikit.
- Rasa pedih atau terbakar semasa kencing.
- Air kencing berwarna keruh atau berbau busuk.
- Sakit atau tekanan di bahagian bawah perut.
- Rasa letih tanpa sebab.
- Kadang-kadang demam atau menggigil (jika jangkitan melibatkan buah pinggang).
Jika anda mengalami simptom ini, segera berjumpa doktor!
Diagnosis awal boleh mencegah komplikasi serius.
Kesan Kencing Kotor Ketika Hamil
Kesan kencing kotor ketika hamil tidak boleh dipandang ringan kerana ia bukan sekadar menimbulkan ketidakselesaan, malah boleh membawa komplikasi serius terhadap ibu dan janin jika tidak dirawat dengan segera.
Antara kesan kencing kotor ketika hamil adalah:
1. Kelahiran Pramatang
Jangkitan saluran kencing yang tidak dirawat berpotensi untuk merebak ke bahagian atas sistem kencing, termasuk buah pinggang.
Apabila ini berlaku, keradangan yang timbul boleh mencetuskan kontraksi awal pada rahim.
Kontraksi ini boleh menyebabkan kelahiran pramatang, iaitu bayi dilahirkan sebelum minggu ke-37 kehamilan.
Bayi pramatang berisiko tinggi mengalami masalah kesihatan seperti kesukaran bernafas, jaundis dan perkembangan organ yang tidak matang.
2. Berat Bayi Rendah
Jangkitan yang berlarutan boleh menjejaskan penyerapan nutrien oleh plasenta, sekali gus mengganggu pertumbuhan janin dalam rahim.
Akibatnya, bayi mungkin dilahirkan dengan berat badan kurang daripada 2.5kg.
Berat badan bayi rendah juga meningkatkan risiko komplikasi neonatal seperti sistem imun lemah, masalah suhu badan dan penyusuan.
3. Pecah Air Ketuban Awal
Air ketuban yang mengelilingi bayi bertindak sebagai pelindung.
Jangkitan pada saluran kencing boleh menyebabkan keradangan pada membran amniotik, menjadikan ia rapuh dan mudah pecah.
Pecah air ketuban awal (premature rupture of membranes – PROM) boleh meningkatkan risiko jangkitan rahim dan menyebabkan kelahiran sebelum waktu yang sepatutnya.
4. Jangkitan Buah Pinggang (pyelonephritis)
Jika kencing kotor tidak dikawal, bakteria boleh naik ke buah pinggang dan menyebabkan jangkitan serius yang dikenali sebagai pyelonephritis.
Keadaan ini boleh menyebabkan demam tinggi, sakit belakang, mual dan muntah.
Dalam kes yang teruk, ia boleh membawa kepada sepsis — satu jangkitan sistemik yang mengancam nyawa dan memerlukan rawatan kecemasan di hospital.
5. Anemia Semasa Hamil
Apabila jangkitan kronik berlaku, sistem imun akan aktif secara berpanjangan.
Ini boleh mengganggu penghasilan sel darah merah dalam badan, sekali gus menyebabkan anemia.
Anemia ketika hamil boleh membawa kepada keletihan melampau, pening kepala, dan menjejaskan tumpuan.
Dalam jangka masa panjang, ia boleh menjejaskan keupayaan badan ibu untuk menyokong tumbesaran janin secara optimum.
Cara Merawat Kencing Kotor Ketika Hamil
Merawat kencing kotor ketika hamil perlu dilakukan dengan berhati-hati agar tidak menjejaskan janin.
Berikut adalah beberapa kaedah rawatan selamat:
- Antibiotik dari doktor: Biasanya jenis yang selamat untuk kehamilan seperti amoxicillin atau cephalexin.
- Minum air secukupnya: Minimum 2-3 liter sehari bagi membantu menyingkirkan bakteria.
- Jangan tahan kencing: Kencing secara berkala akan membantu saluran kencing kekal bersih.
- Gunakan produk kebersihan wanita tanpa pewangi.
- Pantau simptom: Jika demam atau sakit belakang muncul, segera ke hospital.
Jangan sesekali ambil ubat tanpa nasihat doktor kerana sesetengah ubat boleh memberi kesan negatif kepada bayi.
Petua Hilangkan Kencing Kotor Semasa Hamil
Terdapat beberapa petua hilangkan kencing kotor semasa hamil yang boleh diamalkan sebagai langkah tambahan:
1. Minum Air Masak Secukupnya
Minum 2 hingga 3 liter air setiap hari membantu menyingkirkan bakteria dari saluran kencing dan mengelakkan dehidrasi.
Ia juga mencairkan air kencing, menjadikannya kurang berasid dan kurang menyakitkan.
2. Amalkan Air Barli
Air barli mempunyai kesan penyejuk dan boleh membantu mengurangkan keradangan.
Ia bersifat diuretik, membantu meningkatkan kekerapan membuang air kecil dan menyingkirkan bakteria dengan lebih cepat.
3. Minum Jus Cranberry Tanpa Gula
Jus cranberry tanpa gula boleh mencegah bakteria daripada melekat pada dinding saluran kencing.
Ia sesuai diamalkan oleh ibu hamil sebagai langkah pencegahan kencing kotor.
4. Tingkatkan Pengambilan Vitamin C
Vitamin C meningkatkan keasidan air kencing dan menghalang pembiakan bakteria.
Ia juga membantu meningkatkan sistem imun ibu hamil.
Sumber semula jadi termasuk buah oren, kiwi, betik dan strawberi.
5. Gunakan Minyak Cengkih (Clove Oil)
Minyak cengkih bersifat antibakteria dan boleh digunakan secara luaran (dicairkan dahulu) untuk melegakan ketidakselesaan akibat iritasi.
Namun, elakkan penggunaan dalaman tanpa nasihat pakar kerana kepekaan semasa hamil.
6. Jaga Kebersihan Bahagian Intim
Basuh bahagian intim dengan air bersih dari depan ke belakang.
Elakkan penggunaan sabun berpewangi atau produk pembersih feminin yang boleh mengganggu pH kawasan intim.
7. Tukar Seluar Dalam Setiap Hari
Pilih seluar dalam kain kapas yang menyerap peluh.
Elakkan seluar dalam sintetik atau ketat yang boleh mewujudkan persekitaran lembap untuk bakteria membiak.
8. Makan Makanan Tinggi Probiotik
Ambil makanan seperti yogurt tanpa gula, tempe, atau kefir yang kaya dengan probiotik.
Probiotik membantu mengimbangi flora bakteria baik dan mencegah pertumbuhan bakteria jahat.
9. Elakkan Makanan Manis dan Tinggi Gula
Gula memberi nutrien kepada bakteria.
Kurangkan makanan manis seperti minuman bergula, kuih-muih dan makanan diproses untuk membantu melambatkan pertumbuhan bakteria jangkitan.
10. Ambil Buah-Buahan Bersifat Alkali
Buah-buahan seperti tembikai, pisang, dan timun membantu menstabilkan pH air kencing.
Ia menjadikan kencing kurang berasid dan lebih selesa untuk ibu hamil.
11. Gunakan Minyak Kelapa Dara (VCO)
Minyak kelapa dara mempunyai sifat antimikrob dan antiradang.
Ia boleh disapu pada bahagian luar kemaluan untuk mengurangkan iritasi dan menjaga kelembapan kulit.
12. Dapatkan Rehat Yang Cukup
Tidur yang cukup penting untuk sistem imun melawan jangkitan.
Elakkan stres berlebihan kerana ia turut melemahkan keupayaan badan melawan bakteria.
13. Elakkan Menahan Kencing
Menahan kencing boleh menyebabkan bakteria terkumpul dalam pundi kencing dan mencetuskan jangkitan.
Buang air kecil secara berkala untuk mengelakkan masalah ini.
Makanan Yang Perlu Dielakkan Ketika Kencing Kotor
Makanan yang perlu dielakkan ketika kencing kotor ketika hamil bertujuan mengurangkan keradangan dan pertumbuhan bakteria.
Antaranya:
- Makanan tinggi gula – bakteria suka persekitaran manis.
- Makanan bergoreng dan berlemak – meningkatkan keradangan.
- Kafein – boleh menyebabkan kerengsaan pada pundi kencing.
- Makanan pedas – merangsang pundi kencing dan boleh memperburuk gejala.
- Produk tenusu tinggi lemak – mungkin menjejaskan sistem imun jika diambil berlebihan.
Sebaliknya, pilih makanan tinggi serat, buah-buahan segar, sayur-sayuran dan minuman probiotik untuk membantu menyokong sistem imun.
Kesimpulan
Kencing kotor ketika hamil bukanlah isu ringan yang boleh diabaikan.
Ia boleh membawa pelbagai komplikasi jika tidak dirawat dengan betul.
Justeru, penting bagi setiap ibu hamil untuk mengetahui tanda-tanda awal, mendapatkan rawatan segera dan mengamalkan gaya hidup sihat.
Dari menjaga kebersihan diri, minum air yang mencukupi, memilih makanan yang sesuai, hingga mengikuti petua hilangkan kencing kotor semasa hamil – semuanya memainkan peranan dalam memastikan kehamilan berjalan lancar tanpa risiko jangkitan saluran kencing.
Ibu hamil, jaga kesihatan saluran kencing anda hari ini!
Jika anda mengalami simptom kencing kotor ketika hamil, jangan tunggu lama – berjumpalah doktor segera dan amalkan langkah pencegahan yang selamat.
Kongsikan artikel ini bersama ibu-ibu lain agar lebih ramai tahu cara merawat kencing kotor ketika hamil.
